کد رهگیری املاک در معاملات مسکن چیست و چرا اهمیت دارد؟

املاک و مسکن یکی از حوزه‌های مهم اقتصادی کشور است که همواره تحت توجه و تحلیل قرار دارد. با گسترش فعالیت‌های معاملات مسکن و افزایش تعداد معاملات املاک، نیاز به روش‌هایی برای رصد و رهگیری این معاملات نیز افزایش یافته است. یکی از روش‌های مهم برای رصد و رهگیری معاملات مسکن، استفاده از کد رهگیری املاک است. این کد‌ها به‌عنوان یک شناسه یکتا برای هر ملک تعریف می‌شوند و اهمیت بسیاری در فرایند معاملات مسکن دارند. در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم و به اهمیت کد رهگیری املاک در معاملات مسکن پرداخته و نکات مهمی را در این زمینه بررسی کنیم.

کد رهگیری املاک در معاملات مسکن چیست؟

کد رهگیری معاملات املاک را مشاورین املاک برای شما می‌گیرند. برای دریافت کد رهگیری، مشاور املاک باید اطلاعات زیر را در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور (SREM) وارد کند:

• تاریخ قرارداد و تحویل ملک
• مبلغ فروش، رهن یا اجاره
• بیعانه پرداخت شده
• امکانات خانه
• مشخصات کامل طرفین قرارداد، شامل نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، کد پستی و شماره تلفن
• مشخصات کامل ملک، شامل آدرس، کد پستی، پلاک ثبتی، نوع ملک، مساحت، تعداد اتاق و …

پس از ثبت این اطلاعات، کد رهگیری به صورت یک کد 13 رقمی برای طرفین معامله صادر می‌شود. کد رهگیری املاک یک کد منحصر به فرد است و برای هر معامله ملک تنها یک بار صادر می‌شود.

آیا داشتن کد رهگیری الزامی است؟

بله، کد رهگیری در معاملات مسکن الزامی است. مطابق با قانون ساماندهی معاملات املاک و مستغلات، ثبت هرگونه معامله اعم از بیع، اجاره، وکالت، هبه، صلح و غیره بدون کد رهگیری در دفاتر اسناد رسمی ممنوع است. با استعلام قرارداد املاک، افراد قادر خواهند بود استعلام بدهی به شهرداری، مالیات یا وام بانکی برای ملک را دریافت کنند.

مزایای کد رهگیری املاک در معاملات مسکن چیست؟

کد رهگیری املاک یک کد 13 رقمی است که برای هر معامله املاک صادر می‌شود. این کد توسط مشاور املاک در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور (SREM) ثبت می‌شود و به طرفین معامله تحویل داده می‌شود. کد رهگیری املاک اهمیت زیادی در معاملات مسکن دارد. این کد مزایای زیر را برای طرفین معامله دارد:

جلوگیری از کلاهبرداری و معاملات صوری

یکی از مهم‌ترین مزایای کد رهگیری املاک، جلوگیری از کلاهبرداری و معاملات صوری است. کد رهگیری یک کد منحصر به فرد است و برای هر معامله املاک تنها یک بار صادر می‌شود. بنابراین، اگر کسی بخواهد یک ملک را به چند نفر بفروشد، نمی‌تواند از یک کد رهگیری برای همه معاملات استفاده کند.

اطمینان از صحت معامله

کد رهگیری املاک به طرفین معامله این اطمینان را می‌دهد که معامله‌ای معتبر و قانونی انجام می‌دهند. این کد شامل اطلاعات کاملی از معامله، از جمله تاریخ قرارداد، مبلغ معامله، مشخصات طرفین معامله و مشخصات ملک است. بنابراین، طرفین معامله می‌توانند با استعلام کد رهگیری، از صحت معامله اطمینان حاصل کنند.

امکان استعلام از صحت معامله

هر کسی می‌تواند با مراجعه به سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور، از صحت کد رهگیری یک معامله املاک استعلام کند. این امکان برای افرادی که قصد خرید یا اجاره ملک دارند، بسیار مفید است.

امکان پیگیری معامله در صورت بروز مشکل

در صورتی که در معامله املاک مشکلی پیش بیاید، طرفین معامله می‌توانند با ارائه کد رهگیری، از طریق سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور، معامله را پیگیری کنند.

به طور کلی، کد رهگیری املاک یک ابزار مهم برای جلوگیری از کلاهبرداری و معاملات صوری و اطمینان از صحت معاملات املاک است. بنابراین، دریافت کد رهگیری برای معاملات املاک ضروری است.

اهمیت کد رهگیری املاک در معاملات مسکن:

صدور کد رهگیری برای معاملات مسکن مزایای زیادی دارد. این مزایا شامل تضمین امنیت معامله، شفافیت آمار معاملات، امکان پیگیری در مراجع قضایی، امکان استعلام ثبت قرارداد و عدم امکان جعل است. در ادامه به توضیح اجمالی هر کدام می پردازیم.

تضمین امنیت

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در معاملات مسکن وجود دارد، فروش مجدد ملک توسط فروشنده است. این امر می‌تواند مشکلات زیادی برای خریدار ایجاد کند. صدور کد رهگیری به این مشکل پایان می‌دهد. مهمترین دلیل صدور کد رهگیری املاک، تضمین امنیت معامله است. با صدور کد رهگیری، هر معامله مسکن در سامانه هوشمند ثبت معاملات املاک کشور ثبت می‌شود. این امر باعث می‌شود که از فروش مجدد ملک توسط فروشنده جلوگیری شود. همچنین، در صورت بروز اختلاف بین طرفین معامله، کد رهگیری می‌تواند به عنوان سندی معتبر برای اثبات معامله در مراجع قضایی استفاده شود.

با هم بخوانیم: خرید ویلا در نور

شفاف سازی آمار معاملات

تغییرات قیمت مسکن یکی از مسائل مهم در اقتصاد کشور است. یکی از راه‌های نظارت بر این تغییرات، ثبت معاملات مسکن در سامانه هوشمند ثبت معاملات املاک است. صدور کد رهگیری باعث شفافیت آمار معاملات مسکن می‌شود.

با ثبت کد رهگیری در سامانه هوشمند ثبت معاملات املاک، اطلاعات مربوط به هر معامله مانند تاریخ معامله، قیمت معامله، نوع ملک و مشخصات طرفین معامله ثبت می‌شود. این امر باعث می‌شود که آمار معاملات مسکن به صورت دقیق و شفاف در دسترس باشد.

امکان پیگیری در مراجع قضایی

قراردادهایی که دارای کد رهگیری هستند در مراجع قضایی از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. در صورت بروز اختلاف بین طرفین معامله، کد رهگیری می‌تواند به عنوان سندی معتبر برای اثبات معامله در مراجع قضایی استفاده شود. کد رهگیری یک کد 13 رقمی است که به صورت یکتا برای هر معامله مسکن صادر می‌شود. این امر باعث می‌شود که امکان جعل کد رهگیری بسیار دشوار باشد.

امکان استعلام ثبت قرارداد

با مراجعه به سامانه هوشمند ثبت معاملات املاک کشور، می‌توان از وضعیت ثبت قرارداد یک ملک استعلام گرفت. این امر باعث می‌شود که افراد بتوانند قبل از انجام معامله، از وضعیت ثبت قرارداد ملک مورد نظر خود مطلع شوند.

جمع‌آوری داده‌ها:

استفاده از کدهای رهگیری املاک به نظام مسکن کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق‌تری را در مورد بازار مسکن جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کند و این امر می‌تواند به برنامه‌ریزی شهری و توسعه مسکن کمک کند. از طرفی استفاده از کدهای رهگیری املاک به کاهش ریسک‌های مرتبط با معاملات مسکن کمک می‌کند و این امر به مشتریان و فعالان مسکن اطمینان بیشتری از صحت و قانونی بودن معاملات مسکن می‌دهد.

عدم امکان جعل

کد رهگیری املاک در معاملات مسکن یک کد 13 رقمی است که به صورت یکتا برای هر معامله مسکن صادر می‌شود. این امر باعث می‌شود که امکان جعل کد رهگیری بسیار دشوار باشد. با استفاده از کد رهگیری، می‌توان از جعل قراردادهای مسکن جلوگیری کرد.

مدارک لازم برای دریافت کد رهگیری اجاره نامه

دریافت کد رهگیری اجاره نامه فقط برای املاکی که سند شش دانگ دارند امکان پذیر است. مدارک زیر برای دریافت آن ضرورت دارد:

• سند ملک

سند ملک باید به نام مالک باشد و دارای کد پستی باشد. در صورتی که ملک دارای چند مالک باشد، باید رضایت همه مالکین در سند قید شده باشد.

• شناسنامه طرفین قرارداد

شناسنامه طرفین قرارداد باید دارای عکس و کد ملی باشد.

• قبوض ملک مورد اجاره

قبوض ملک مورد اجاره باید به نام مالک باشد و دارای تاریخ و مبلغ باشد.

مدارک لازم برای دریافت کد رهگیری املاک قولنامه ای

• مدارک شناسایی طرفین قرارداد (کارت ملی، شناسنامه)

اسناد شناسایی طرفین قرارداد باید دارای عکس و کد ملی باشد.

• مدارک اثبات مالکیت مثل قولنامه، بنچاق، سند تک برگ یا منگوله دار، قرارداد ملکی و…

سندهای اثبات مالکیت باید نشان دهد که ملک متعلق به مالک است.

• مدارک شناسایی شاهدین طرفین قرار داد

مدارک شناسایی شاهدین طرفین قرار داد باید دارای عکس و کد ملی باشد.

• اطلاعات کد پستی

اطلاعات کد پستی ملک مورد نظر باید در قرارداد قید شده باشد.

• مدارک شناسایی وکیل و وکالت نامه رسمی در صورتی که وکیل به جای هر یک از طرفین اقدام به عقد قرارداد می کند.

در صورتی که وکیل به جای هر یک از طرفین اقدام به عقد قرارداد کند، باید مدارک شناسایی وکیل و وکالت نامه رسمی او ارائه شود.

نحوه ثبت نام در سامانه ثبت مستغلات

برای ثبت نام در سامانه ثبت مستغلات، ابتدا باید به آدرس اینترنتی https://iranamlaak.ir مراجعه کنید. در صفحه اصلی سایت، بر روی گزینه ثبت نام کلیک کنید.

در صفحه ثبت نام، اطلاعات زیر را وارد کنید:

• کد ملی
• شماره تلفن همراه
• کد امنیتی

پس از وارد کردن اطلاعات، بر روی گزینه ثبت نام کلیک کنید.

در صفحه بعدی، پیامی مبنی بر ثبت نام شما در سامانه ثبت مستغلات نمایش داده می‌شود.

بعد از  وارد شدن به صفحه اصلی سایت ثبت معاملات و املاک کشور iranamlaak.ir ، برای ورود به سامانه ، بر روی دکمه مربوطه کلیک نمایید.

در مرحله بعد نام کاربری و رمز عبوری را که در هنگام ثبت نام در سایت ایران املاک دریافت کرده اید را، در کادرهای مربوطه وارد و پس از وارد کردن کد امنیتی، دکمه ورود را بزنید.

ثبت نام در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک

برای ثبت نام در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک، باید عدد 1 را به شماره 11020300 ارسال کنید. با استفاده از این قابلیت ایجاد شده در سامانه املاک و مستغلات کشور، هر فردی در هر نقطه ای از کشور این قابلیت را خواهد داشت که با استفاده از یک پیام کوتاه استعلام کد رهگیری قرارداد مورد نظر را انجام دهد و اطلاعات صحیح مرتبط با قرارداد را در اختیار بگیرد.

در پاسخ به این پیامک، کد فعال‌سازی سامانه برای شما ارسال می‌شود. کد فعال‌سازی را در سامانه ثبت مستغلات وارد کنید تا ثبت نام شما در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک تکمیل شود.

نحوه استعلام کد رهگیری قرارداد از طریق پیام کوتاه

نحوه کار بدین صورت است که فرد باید کد ملی یکی از طرفین قرارداد و کد رهگیری قرارداد مورد را نظر به صورت کد ملی طرف قرارداد#کد رهگیری قرارداد (توجه شود که حتماً عدد اول کد ملی و عدد دوم کد رهگیری قرارداد باشد) را به شماره 110203001 ارسال نماید.

لغو ثبت نام در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک

برای لغو ثبت نام در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک، باید عدد 2 را به شماره 11020300 ارسال کنید.

نمونه بارکد ثبت شده و کد رهگیری ملک

پس از ثبت قرارداد ملک در سامانه ثبت مستغلات، بارکد ثبت شده و کد رهگیری ملک در اختیار شما قرار می‌گیرد. بارکد ثبت شده یک کد 13 رقمی است که برای هر معامله املاک صادر می‌شود. این کد منحصر به فرد است و برای هر معامله املاک تنها یک بار صادر می‌شود. کد رهگیری املاک شامل اطلاعات کاملی از معامله، از جمله تاریخ قرارداد، مبلغ معامله، مشخصات طرفین معامله و مشخصات ملک است.

عدم دریافت کد رهگیری املاک در معاملات مسکن

عدم دریافت کد رهگیری می‌تواند مشکلات زیادی برای طرفین معامله ایجاد کند. از جمله این مشکلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان فروش مجدد ملک توسط فروشنده
• عدم امکان پیگیری در مراجع قضایی
• عدم امکان استعلام ثبت قرارداد
• افزایش احتمال جعل قرارداد

چگونه از صحت کد رهگیری دریافت شده اطمینان حاصل کنیم؟

برای استعلام کد رهگیری و مشاهده وضعیت اعتبار عقد و قرارداد خود می توانید از طریق سامانه ثبت معاملات و املاک کشور iranamlaak.ir اقدام کنید. در صورتی که کد رهگیری معامله را از مشاورین املاک دریافت کرده اید، می توانید از طریق روش زیر استعلام کد رهگیری را انجام دهید. نحوه استعلام کد رهگیری املاک از سامانه ثبت معاملات و املاک کشور به این صورت است.

ابتدا به سامانه ثبت معاملات و املاک کشور iranamlaak.ir وارد شوید. بر روی گزینه « استعلام کد رهگیری » کلیک کنید.

برای استعلام کد رهگیری می بایست، ابتدا کد ملی طرف قرار داد را وارد نمایید. سپس در فیلد بعدی، کد رهگیری قرارداد را تایپ کنید و در نهایت با وارد کردن کد امنیتی و کلیک کردن بر روی جستجو، استعلام کد رهگیری قرارداد خود را انجام دهید.

دو روش برای نحوه استعلام کد رهگیری املاک

برای استعلام کد رهگیری املاک، می‌توانید به دو روش زیر اقدام کنید:

1.     استعلام از طریق سامانه ثبت مستغلات

برای استعلام از طریق سامانه ثبت مستغلات، به آدرس اینترنتی https://iranamlaak.ir مراجعه کنید. در ابتدا در صفحه اصلی سایت، بر روی گزینه استعلام کد رهگیری کلیک کنید.

حال در صفحه استعلام کد رهگیری، کد رهگیری را وارد کنید و بر روی گزینه جستجو کلیک کنید.

اگر کد رهگیری صحیح باشد، اطلاعات مربوط به معامله املاک نمایش داده می‌شود.

2.     استعلام از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی

برخی از اپلیکیشن‌های موبایلی امکان استعلام کد رهگیری املاک را نیز فراهم می‌کنند.

برای استعلام کد رهگیری املاک در معاملات مسکن از طریق این  اپلیکیشن ، کافی است کد رهگیری را در اپلیکیشن وارد کنید.

چرا برخی بنگاه ها کد رهگیری نمی دهند؟

گاهی بعلت تخلف، دسترسی مشاوران املاک به سامانه کد رهگیری از سوی اتحادیه مسدود می شود. البته عدم ارایه کد رهگیری می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که ممکن است یکی از آن دلایل، نداشتن جواز واسطه ی ملکی باشد. با این حال مراجعه به ماکز معتبر و بررسی جوانب کار قبل از معامله ضروری است.

آیا کد رهگیری هزینه دارد؟

خیر هیچگونه هزینه ای ندارد و مشاوران املاک وظیفه دارند این کد را بصورت رایگان در اختیار معامله کنندگان قرار دهند. تنها هزینه ای که مشاوران املاک دریافت می کنند، صرفا حق الزحمه یا کمیسیون خود از طرفین  قرارداد است. البته هزینه کمیسیون املاک در شهرهای مختلف، متفاوت است. این مبلغ در تهران ۲۵ صدم درصد  از هر یک از طرفین قرارداد است.

چرا تعدادی از دفاتر املاک بابت کد رهگیری پول می گیرند؟

از آن جا که ملاک دولت برای دریافت مالیات ، ثبت قرارداد است پس از دریافت کد رهگیری، معامله قابل شناسایی بوده و مشمول ۹ درصد مالیات می شود. یعنی مشاوران املاک بابت هر قراردادی که ثبت می کنند، ۹ درصد مبلغ کمیسیون را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی پرداخت می کنند. این رقم در تعهد مشاوران املاک است  ولی بعضی مشاوران این 9 درصد را از طرفین معامله طلب می کنند.

نکات مهم در مورد نحوه ثبت نام در سامانه ثبت مستغلات و استعلام کد رهگیری

در اینجا چند نکته مهم در مورد نحوه ثبت نام در سامانه ثبت مستغلات و استعلام کد رهگیری املاک را بیان می‌کنیم:

• هنگام ثبت نام در سامانه ثبت مستغلات، حتماً شماره تلفن همراه واقعی خود را وارد کنید.
• برای ثبت نام در سامانه پیام کوتاه کد رهگیری املاک در معاملات مسکن، حتماً کد فعال‌سازی را در سامانه ثبت مستغلات وارد کنید.
• برای استعلام کد رهگیری املاک، حتماً کد رهگیری را به صورت صحیح وارد کنید.

اگر مشاور املاک کد رهگیری نداد چه کنیم؟

در این حالت شهروندان می توانند شکایات خود را به اتحادیه شهر خود گزارش دهند. کمیسیون حل اختلاف مستقر در اتحادیه املاک به شکایاتی چون عدم دریافت کمیسیون بالاتر از نرخ مصوب یا عدم ارایه کد رهگیری از سوی مشاور املاک و بطور کلی به تخلفات صنفی رسیدگی می کند. شماره تلفن شکایات در تهران ۷۳۳۴ است.

جمع بندی

کد رهگیری املاک اهمیت بسیاری در معاملات مسکن دارد و بهبود شفافیت و دقت در این حوزه را به همراه دارد. با ثبت کد رهگیری در سامانه هوشمند ثبت معاملات املاک، هر معامله مسکن به صورت منحصر به فرد شناسایی می‌شود.  کد رهگیری املاک در معاملات مسکن به نظام مسکن کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق و جامع‌تری در مورد بازار مسکن جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کند و این امر می‌تواند به برنامه‌ریزی شهری و توسعه مسکن کمک کند. به طور کلی، کد رهگیری، اعتماد در بازار مسکن، کاهش تقلب و افزایش دقت و صحت اطلاعات مربوط به معاملات مسکن را فراهم می‌کند. بنابراین، امکان فروش مجدد ملک توسط فروشنده وجود ندارد.